- Credits
- 0
၁၃ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂
ဓာတ်ပုံ ရင်းမြစ်,REUTERS
ဓာတ်ပုံ ပုံစာ,
ယူကရိန်းအနှံ့အပြားက အရန်ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင်တွေ ရုရှားက ဝင်လာနိုင်တဲ့ ကျူးကျော်မှုအတွက် ပြင်ဆင်နေကြ
ယူကရိန်းမှာအကြီးအကျယ်စစ်ဖြစ်လာမယ်လို့ စဉ်းစားကြည့်လိုက်ရင်ကို သိပ်ထိတ်လန့် စိုးရွံ့စရာကောင်းလှပါတယ်။ တကယ်လို့ ရုရှားစစ်တပ်တွေ ဝင်လာမယ်ဆိုရင် ထောင်ပေါင်း များစွာသောလူတွေ သေဆုံးနိုင်ပါတယ်။ လူတွေအများအပြားလည်း ထွက်ပြေးရပါလိမ့်မယ်။
စီးပွားရေးအရပေးရမယ့် အရင်းအနှီးကလည်း ကြီးမားနိုင်ပြီး လူသားချင်းကူညီမှုဆိုင်ရာ အထိအခိုက်တွေကလည်း သွေးလန့်စရာတွေ ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။
အခုထိတော့ ရုရှားက သူ့တပ်တွေကို ယူကရိန်းနယ်စပ်တွေ တဝိုက်မှာ အားဖြည့်နေပြီး အနောက်အုပ်စုကတော့ ရုရှားတပ်တွေ ယူကရိန်းနယ်စပ်ကိုကျော်ပြီး ခြေတလှမ်းချတာနဲ့ ဆိုးကျိုးတွေ ကြီးကြီးမားမား ဖြစ်လာမယ်ဆိုပြီး ဆက်ခြိမ်းခြောက်နေပါတယ်။
ဒီတော့ ထိပ်တိုက်ဖြစ်နေတဲ့ အကျပ်အတည်းကနေ ရှည်ကြာတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးရဖို့ သံခင်း တမန်ခင်းနဲ့ ထွက်ပေါက်ရှာနိုင်မလား။
သံတမန်ဆွေးနွေးပွဲတွေကတော့ စစ်ပွဲဆီကိုသွားတဲ့လမ်းဆီကနေ ဘက်အားလုံးအနေနဲ့ ရှောင်လွှဲထွက်နိုင်မယ့်လမ်းတခုကို ရှာကြတာပါ။ ဒါပေမယ့် ဒီလမ်းကို ရှာတွေ့ဖို့ကလည်း သိပ်မလွယ်လှပါဘူး။
ဘယ်လိုညှိနှိုင်းမှုဖြစ်ပါစေ၊ ပေးဆပ်မှုကတော့ ရှိကြရစမြဲပါ။ သွေးမြေကျရမယ့် အဖြစ်ဆိုးတွေဖြစ်လာမယ့်စစ်ပွဲဆိုတာကို ရှောင်လွှဲနိုင်မယ့် ဖြစ်နိုင်စရာလမ်းတွေက ဘာတွေပါလဲ။
အနောက်နိုင်ငံတွေက ပူတင်ကို နောက်ဆုတ်သွားအောင် ဆွဲဆောင်နိုင်မလား
ဒီလိုအခြေအနေတွေအောက်မှာ အင်အားကြီး အနောက်နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ အကျိုးထက် ဆိုးကျိုးက များမယ်ဆိုတာကို ထောက်ပြရင်း ဝင်ကျူးကျော်မှာမျိုး မလုပ်ဖို့ သမ္မတပူတင်ကို ဆွဲဆောင်စည်းရုံးပြီး စစ်ကို ရှောင်လွှဲနိုင်ပါတယ်။
Skip ပေါ့ဒ်ကတ်စ် and continue reading
ပေါ့ဒ်ကတ်စ်
ဘီဘီစီမြန်မာပိုင်း ညနေခင်းသတင်းအစီအစဉ်
နောက်ဆုံးရ သတင်းနဲ့ မျက်မှောက်ရေးရာအစီအစဉ်များ
ပေါ့ဒ်ကတ်စ်အစီအစဉ်များ
End of ပေါ့ဒ်ကတ်စ်
သူစစ်မြေပြင်မှာ အသာရမယ်ဆိုရင်တောင် လူအသေအပျောက်တွေ၊ စီးပွားရေး အရေးယူပိတ်ဆို့မှုတွေ၊ သံတမန်ရေးထိခိုက်မှုတွေက သိပ်ကိုဆိုးမှာဖြစ်တဲ့ အတွက် သူ့အနေနဲ့ အဆုံးမှာ အဆိုးပဲရနိုင်မှာကို ပြသရင်း စစ်ပွဲဆီကိုမသွားဖို့ သူ့ကို စည်းရုံးနိုင်ပါတယ်။
အနောက်အုပ်စုအနေနဲ့ ယူကရိန်းမှာ စစ်ရေးအရအုံကြွမှုကို ထောက်ပံ့ပေးလာရင် ဒီစစ်ကိုငြိမ်းအောင် နှစ်ပေါင်းများစွာလုပ်ရမှာဖြစ်ပြီး စစ်ကြောင့် သိပ်ကိုအကုန်အကျ များလာရာကနေ သူ့အတွက်ထိခိုက်မှုတွေ ဖြစ်လာမှာကို သူစိုးရိမ်နိုင်ပါတယ်။
ဒီကုန်ကျမှုတွေကြောင့် ပြည်တွင်းမှာ သူ့အပေါ် ထောက်ခံမှုလျော့ကျနိုင်လာပြီး သူ့ခေါင်းဆောင်မှုကို ခြိမ်းခြောက်လာနိုင်တယ်ဆိုတာကို မစ္စတာ ပူတင်အနေနဲ့ လက်ခံ ယုံကြည်သွားစေနိုင်ပါတယ်။
ဒီဇာတ်လမ်းကြောအောက်မှာ နေတိုးက ရန်စတာကို စစ်ရေးအရ မတုံ့ပြန်လိုဘဲ ငြိမ်းချမ်းရေးကို အားပေးတဲ့သူတယောက်အဖြစ် မစ္စတာပူတင်က သူ့ကိုယ်သူပုံဖော်ပြီး သူ သံတမန်ရေးအောင်ပွဲရတယ်လို့ ကြွေးကြော်တာမျိုးကို အနောက်အုပ်စုနိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ခွင့်ပြုပေးနိုင်ပါတယ်။
သူပြောနေတဲ့ "လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုတွေက သဘာဝကျပြီး ကြောင်းကျိုးဆီလျော်တယ်" ဆိုတာကို အနောက်နိုင်ငံတွေက ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်လာရပြီး နောက်ဆုံးမှာ ဒီအပေါ် အာရုံစိုက် လုပ်လာရပြီ ဆိုတာကို မစ္စတာပူတင်က ပြောလို့ရတာပေါ့။
ဒီဇာတ်ကြောင်းမှာ တခုရှိတာက ဒါက မစ္စတာပူတင်ဘက်က ရှုံးတာလို့ ဆိုလာနိုင်ကြသူတွေ လည်း ရှိလာနိုင်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ ဆောင်ရွက်မှုကြောင့် အနောက်အုပ်စုဝင်တွေကြား ပိုပြီး ညီညွတ်သွားတာ၊ ရုရှားရဲ့ နယ်စပ်နားကို နေတိုးက သူ့အင်အားတွေ ပိုတိုးချလာတာ၊ ဆွီဒင်တို့၊ ဖင်လန်တို့လို နိုင်ငံမျိုးတွေက နေတိုးကိုဝင်ဖို့ စဉ်းစားလာအောင် အားပေးလိုက်တာလို့လည်း ဝေဖန်တာတွေ ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။
တကယ်လို့ မစ္စတာပူတင်က ယူကရိန်းကို ထိန်းချုပ်ထားလိုပြီး၊ နေတိုးကို ဂရုမစိုက်တဲ့ ဆန္ဒရှိမယ်ဆိုရင် သူနောက်ဆုတ်သွားမယ့် ဖြစ်နိုင်ခြေကအနည်းအကျဉ်းသာရ ှိပါတယ်။ အဲဒါက ပြဿနာပါ။
နေတိုးနဲ့ ရုရှားကြား လုံခြုံရေးဆိုင်ရာသဘောတူညီမှု အသစ်ဖြစ်လာနိုင်
အနောက်အင်အားကြီးနိုင်ငံတွေအနေနဲ့ သူတို့ အခြေခံမူတွေအဖြစ်ကိုင်ထားတာတွေကို အလျှော့ပေးသွားမှာ မဟုတ်ကြောင်း ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောထားပါတယ်။ အဲဒီ အခြေခံမူတွေထဲမှာ ယူကရိန်းရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်စိုးမှုနဲ့ နယ်မြေပိုင်နက်တည်မြဲရေး၊ နေတိုးကို အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်ဝင်ရောက်လိုရင် ဘယ်နိုင်ငံကမဆို ဝင်ရောက်နိုင်ခွင့် ဖွင့်ပေးထား သလို ယူကရိန်းအနေနဲ့ ဝင်ရောက်နိုင်ခွင့်ရှိမှု စတာတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် အမေရိကန်နဲ့ နေတိုးတို့ဟာ ဥရောပတခုလုံးရဲ့ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာအမြင်နဲ့ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ကြည့်ပြီး အခြေခံတူညီမှုတခုကို လက်ခံနိုင်ဖွယ်ရှိပါတယ်။
အဲဒီနေရာမှာ နှစ်ဖက်လုံးက မစ်ဇိုင်းအရေအတွက်တွေ လျှော့ချတဲ့ လက်နက်ထိန်းချုပ်မှု သဘောတူညီချက်တွေ ပြန်လုပ်တာမျိုး၊ ရုရှားနဲ့ နေတိုး တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေအကြား ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ရေးကို အားမြှင့်လုပ်သွားတာမျိုး၊ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွေ၊ မစ်ဇိုင်းတွေကို နေရာချထားတာတွေ စတဲ့ ကိစ္စတွေမှာ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုပိုရှိအောင် လုပ်တာမျိုးတွေ၊ ဂြိုဟ်တုစွမ်းရည်ကို ဖျက်ချတဲ့ လက်နက်တွေ စမ်းသပ်တာမျိုးတွေမှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် တာမျိုးတွေ စသဖြင့် ပါဝင်နိုင်ပါတယ်။
ရုရှားကတော့ ဒီလိုအရေးတွေမှာ အဆင်ပြေတယ်ထားဦး၊ ယူကရိန်းကို နေတိုးထဲ ဝင်ခွင့်ပေး တာဟာ သူတို့နိုင်ငံလုံခြုံရေးကို ထိခိုက်လာနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ သူတို့ရဲ့ အဓိက စိုးရိမ်ချက်က ဒီလောက်နဲ့ပျက်ပြယ်သွားမှာ မဟုတ်ဘူးဆိုတာကို ရှင်းလင်းအောင် ပြပြီးသားပါ။

ဓာတ်ပုံ ရင်းမြစ်,REUTERS
ဓာတ်ပုံ ပုံစာ,
ယူကရိန်းအနှံ့အပြားက အရန်ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင်တွေ ရုရှားက ဝင်လာနိုင်တဲ့ ကျူးကျော်မှုအတွက် ပြင်ဆင်နေကြ
ယူကရိန်းမှာအကြီးအကျယ်စစ်ဖြစ်လာမယ်လို့ စဉ်းစားကြည့်လိုက်ရင်ကို သိပ်ထိတ်လန့် စိုးရွံ့စရာကောင်းလှပါတယ်။ တကယ်လို့ ရုရှားစစ်တပ်တွေ ဝင်လာမယ်ဆိုရင် ထောင်ပေါင်း များစွာသောလူတွေ သေဆုံးနိုင်ပါတယ်။ လူတွေအများအပြားလည်း ထွက်ပြေးရပါလိမ့်မယ်။
စီးပွားရေးအရပေးရမယ့် အရင်းအနှီးကလည်း ကြီးမားနိုင်ပြီး လူသားချင်းကူညီမှုဆိုင်ရာ အထိအခိုက်တွေကလည်း သွေးလန့်စရာတွေ ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။
အခုထိတော့ ရုရှားက သူ့တပ်တွေကို ယူကရိန်းနယ်စပ်တွေ တဝိုက်မှာ အားဖြည့်နေပြီး အနောက်အုပ်စုကတော့ ရုရှားတပ်တွေ ယူကရိန်းနယ်စပ်ကိုကျော်ပြီး ခြေတလှမ်းချတာနဲ့ ဆိုးကျိုးတွေ ကြီးကြီးမားမား ဖြစ်လာမယ်ဆိုပြီး ဆက်ခြိမ်းခြောက်နေပါတယ်။
ဒီတော့ ထိပ်တိုက်ဖြစ်နေတဲ့ အကျပ်အတည်းကနေ ရှည်ကြာတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးရဖို့ သံခင်း တမန်ခင်းနဲ့ ထွက်ပေါက်ရှာနိုင်မလား။
သံတမန်ဆွေးနွေးပွဲတွေကတော့ စစ်ပွဲဆီကိုသွားတဲ့လမ်းဆီကနေ ဘက်အားလုံးအနေနဲ့ ရှောင်လွှဲထွက်နိုင်မယ့်လမ်းတခုကို ရှာကြတာပါ။ ဒါပေမယ့် ဒီလမ်းကို ရှာတွေ့ဖို့ကလည်း သိပ်မလွယ်လှပါဘူး။
ဘယ်လိုညှိနှိုင်းမှုဖြစ်ပါစေ၊ ပေးဆပ်မှုကတော့ ရှိကြရစမြဲပါ။ သွေးမြေကျရမယ့် အဖြစ်ဆိုးတွေဖြစ်လာမယ့်စစ်ပွဲဆိုတာကို ရှောင်လွှဲနိုင်မယ့် ဖြစ်နိုင်စရာလမ်းတွေက ဘာတွေပါလဲ။
အနောက်နိုင်ငံတွေက ပူတင်ကို နောက်ဆုတ်သွားအောင် ဆွဲဆောင်နိုင်မလား
ဒီလိုအခြေအနေတွေအောက်မှာ အင်အားကြီး အနောက်နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ အကျိုးထက် ဆိုးကျိုးက များမယ်ဆိုတာကို ထောက်ပြရင်း ဝင်ကျူးကျော်မှာမျိုး မလုပ်ဖို့ သမ္မတပူတင်ကို ဆွဲဆောင်စည်းရုံးပြီး စစ်ကို ရှောင်လွှဲနိုင်ပါတယ်။
Skip ပေါ့ဒ်ကတ်စ် and continue reading
ပေါ့ဒ်ကတ်စ်

ဘီဘီစီမြန်မာပိုင်း ညနေခင်းသတင်းအစီအစဉ်
နောက်ဆုံးရ သတင်းနဲ့ မျက်မှောက်ရေးရာအစီအစဉ်များ
ပေါ့ဒ်ကတ်စ်အစီအစဉ်များ
End of ပေါ့ဒ်ကတ်စ်
သူစစ်မြေပြင်မှာ အသာရမယ်ဆိုရင်တောင် လူအသေအပျောက်တွေ၊ စီးပွားရေး အရေးယူပိတ်ဆို့မှုတွေ၊ သံတမန်ရေးထိခိုက်မှုတွေက သိပ်ကိုဆိုးမှာဖြစ်တဲ့ အတွက် သူ့အနေနဲ့ အဆုံးမှာ အဆိုးပဲရနိုင်မှာကို ပြသရင်း စစ်ပွဲဆီကိုမသွားဖို့ သူ့ကို စည်းရုံးနိုင်ပါတယ်။
အနောက်အုပ်စုအနေနဲ့ ယူကရိန်းမှာ စစ်ရေးအရအုံကြွမှုကို ထောက်ပံ့ပေးလာရင် ဒီစစ်ကိုငြိမ်းအောင် နှစ်ပေါင်းများစွာလုပ်ရမှာဖြစ်ပြီး စစ်ကြောင့် သိပ်ကိုအကုန်အကျ များလာရာကနေ သူ့အတွက်ထိခိုက်မှုတွေ ဖြစ်လာမှာကို သူစိုးရိမ်နိုင်ပါတယ်။
ဒီကုန်ကျမှုတွေကြောင့် ပြည်တွင်းမှာ သူ့အပေါ် ထောက်ခံမှုလျော့ကျနိုင်လာပြီး သူ့ခေါင်းဆောင်မှုကို ခြိမ်းခြောက်လာနိုင်တယ်ဆိုတာကို မစ္စတာ ပူတင်အနေနဲ့ လက်ခံ ယုံကြည်သွားစေနိုင်ပါတယ်။
ဒီဇာတ်လမ်းကြောအောက်မှာ နေတိုးက ရန်စတာကို စစ်ရေးအရ မတုံ့ပြန်လိုဘဲ ငြိမ်းချမ်းရေးကို အားပေးတဲ့သူတယောက်အဖြစ် မစ္စတာပူတင်က သူ့ကိုယ်သူပုံဖော်ပြီး သူ သံတမန်ရေးအောင်ပွဲရတယ်လို့ ကြွေးကြော်တာမျိုးကို အနောက်အုပ်စုနိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ခွင့်ပြုပေးနိုင်ပါတယ်။
သူပြောနေတဲ့ "လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုတွေက သဘာဝကျပြီး ကြောင်းကျိုးဆီလျော်တယ်" ဆိုတာကို အနောက်နိုင်ငံတွေက ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်လာရပြီး နောက်ဆုံးမှာ ဒီအပေါ် အာရုံစိုက် လုပ်လာရပြီ ဆိုတာကို မစ္စတာပူတင်က ပြောလို့ရတာပေါ့။
ဒီဇာတ်ကြောင်းမှာ တခုရှိတာက ဒါက မစ္စတာပူတင်ဘက်က ရှုံးတာလို့ ဆိုလာနိုင်ကြသူတွေ လည်း ရှိလာနိုင်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ ဆောင်ရွက်မှုကြောင့် အနောက်အုပ်စုဝင်တွေကြား ပိုပြီး ညီညွတ်သွားတာ၊ ရုရှားရဲ့ နယ်စပ်နားကို နေတိုးက သူ့အင်အားတွေ ပိုတိုးချလာတာ၊ ဆွီဒင်တို့၊ ဖင်လန်တို့လို နိုင်ငံမျိုးတွေက နေတိုးကိုဝင်ဖို့ စဉ်းစားလာအောင် အားပေးလိုက်တာလို့လည်း ဝေဖန်တာတွေ ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။
တကယ်လို့ မစ္စတာပူတင်က ယူကရိန်းကို ထိန်းချုပ်ထားလိုပြီး၊ နေတိုးကို ဂရုမစိုက်တဲ့ ဆန္ဒရှိမယ်ဆိုရင် သူနောက်ဆုတ်သွားမယ့် ဖြစ်နိုင်ခြေကအနည်းအကျဉ်းသာရ ှိပါတယ်။ အဲဒါက ပြဿနာပါ။
နေတိုးနဲ့ ရုရှားကြား လုံခြုံရေးဆိုင်ရာသဘောတူညီမှု အသစ်ဖြစ်လာနိုင်
အနောက်အင်အားကြီးနိုင်ငံတွေအနေနဲ့ သူတို့ အခြေခံမူတွေအဖြစ်ကိုင်ထားတာတွေကို အလျှော့ပေးသွားမှာ မဟုတ်ကြောင်း ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောထားပါတယ်။ အဲဒီ အခြေခံမူတွေထဲမှာ ယူကရိန်းရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်စိုးမှုနဲ့ နယ်မြေပိုင်နက်တည်မြဲရေး၊ နေတိုးကို အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်ဝင်ရောက်လိုရင် ဘယ်နိုင်ငံကမဆို ဝင်ရောက်နိုင်ခွင့် ဖွင့်ပေးထား သလို ယူကရိန်းအနေနဲ့ ဝင်ရောက်နိုင်ခွင့်ရှိမှု စတာတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် အမေရိကန်နဲ့ နေတိုးတို့ဟာ ဥရောပတခုလုံးရဲ့ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာအမြင်နဲ့ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ကြည့်ပြီး အခြေခံတူညီမှုတခုကို လက်ခံနိုင်ဖွယ်ရှိပါတယ်။
အဲဒီနေရာမှာ နှစ်ဖက်လုံးက မစ်ဇိုင်းအရေအတွက်တွေ လျှော့ချတဲ့ လက်နက်ထိန်းချုပ်မှု သဘောတူညီချက်တွေ ပြန်လုပ်တာမျိုး၊ ရုရှားနဲ့ နေတိုး တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေအကြား ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ရေးကို အားမြှင့်လုပ်သွားတာမျိုး၊ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွေ၊ မစ်ဇိုင်းတွေကို နေရာချထားတာတွေ စတဲ့ ကိစ္စတွေမှာ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုပိုရှိအောင် လုပ်တာမျိုးတွေ၊ ဂြိုဟ်တုစွမ်းရည်ကို ဖျက်ချတဲ့ လက်နက်တွေ စမ်းသပ်တာမျိုးတွေမှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် တာမျိုးတွေ စသဖြင့် ပါဝင်နိုင်ပါတယ်။
ရုရှားကတော့ ဒီလိုအရေးတွေမှာ အဆင်ပြေတယ်ထားဦး၊ ယူကရိန်းကို နေတိုးထဲ ဝင်ခွင့်ပေး တာဟာ သူတို့နိုင်ငံလုံခြုံရေးကို ထိခိုက်လာနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ သူတို့ရဲ့ အဓိက စိုးရိမ်ချက်က ဒီလောက်နဲ့ပျက်ပြယ်သွားမှာ မဟုတ်ဘူးဆိုတာကို ရှင်းလင်းအောင် ပြပြီးသားပါ။